Van active aging naar demotie
Het is velen een doorn in het oog. De kostbare voordelen die de ‘oudjes’ krijgen in de diverse cao’s. Voordelen die handenvol geld kosten. En ten kosten gaan van de jeugd. Maar er gloort hoop aan de horizon. Steeds vaker wordt gepleit om vanaf 45 jaar een verplichte demotie in het leven te roepen waardoor al die senioren cadeautjes overbodig worden.
Tot een aantal jaren geleden, vlak voor de crisis in 2008, was active aging, ofwel actief ouder worden, een standaard onderdeel van de gereedschapskist van elke HR afdeling. Het was een concept, ontwikkeld door de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO), om ouder wordende werknemers in staat te stellen om lichamelijk, sociaal en geestelijk te kunnen blijven participeren in de samenleving. Tegelijkertijd zouden zij worden voorzien van adequate bescherming, veiligheid en zorg, mochten zij die nodig hebben.
Deze “speciale” aandacht werd al gauw gezien als duur, overbodig en ten koste gaand van de jongere werknemer. Veelvuldig werd dan ook in deze context het woord ‘leeftijdsdiscriminatie’ gebruikt. Met de crisis kwam ook een nieuwe wind. Eentje van bezuinigingen. Active aging was een van de eerste die geslachtofferd werd. Met als gevolg een reeks aan reorganisaties die ons land als een tsunami overspoelde. En de slachtoffers? Dat waren voornamelijk de ‘oudjes’ die in grote getalen aan de kant werden gezet.
De nieuwe wind had echter nog een andere bijwerking. De oudere werknemer, zeg maar vanaf een jaar of 45, kon worden gevraagd om een stapje terug te doen in de vorm van een demotie. Vanaf deze leeftijd, zo werd geredeneerd, ging het immers lichamelijk en geestelijk toch al een beetje achteruit. En het geld? Dat had deze groep niet meer zo nodig. Hun huis was immers bijna afbetaald en hun kinderen de deur uit. Prima gelegenheid dus om taken, verantwoordelijkheden maar ook functies af te staan aan de jeugd.
Saillant detail in deze en daarmee ook paradoxaal is dat deze wind geen vat blijkt te hebben gehad noch heeft op het hogere management en directie. Daar zitten nog steeds veel 45 plussers die juist vanwege hun leeftijd, kennis en ervaring mogen plaatsnemen in het pluche. Die juist wel hogere salarissen en bonussen moeten krijgen om ervoor te zorgen dat ze niet weglopen naar een ander bedrijf.
De ontstane situatie doet denken aan een 3D tekening van Escher. Het is in feite onmogelijk wat je ziet, maar het is wel de realiteit. Op basis van dezelfde argumenten een demotie voor de één en een promotie voor de ander.